26 - Liquids - Crash Course Chemistry

شیمی؛ از اتم تا زندگی
شیمی؛ از اتم تا زندگی

قسمت بیست‌وششم مجموعه‌ی Crash Course Chemistry با اجرای Hank Green عنوانش هست: “Liquids” (یعنی: مایعات) در این قسمت، هنک گرین توضیح می‌دهد که مایعات چگونه رفتار می‌کنند، چرا شکل می‌گیرند، و چه نیروهایی آن‌ها را کنار هم نگه می‌دارد. ️ خلاصه کامل قسمت ۲۶: Liquids – Crash Course Chemistry ۱. مایع چیست؟ مایعات حالتی از ماده هستند که حجم ثابتی دارند ولی شکل ثابتی ندارند. نیروهای بین‌مولکولی (intermolecular forces) در مایع‌ها آن‌قدر قوی هستند که مولکول‌ها را کنار هم نگه می‌دارند، اما نه به اندازه جامدات. مولکول‌ها می‌توانند حرکت کنند، ولی هنوز با هم تعامل دارند. ۲. نیروهای بین‌مولکولی در مایعات نوع نیرو توضیح شدت مثال London Dispersion نیروهای ضعیف ناشی از دوقطبی‌های لحظه‌ای ضعیف در تمام مولکول‌ها Dipole–Dipole بین مولکول‌های قطبی متوسط HCl, SO₂ Hydrogen Bonding بین H و O/N/F قوی H₂O, NH₃, HF هر چه این نیروها قوی‌تر باشند → نقطه جوش بالاتر و تبخیر سخت‌تر. ۳. خواص مایعات ویژگی توضیح کشش سطحی (Surface Tension) نیرویی که سطح مایع را فشرده می‌کند (مثل حباب صابون) چسبندگی (Cohesion) جاذبه بین مولکول‌های مشابه (مثل قطره آب) پیوستگی (Adhesion) جاذبه بین مولکول‌های مایع و سطح دیگر (مثل بالا رفتن آب در لوله باریک) ویسکوزیته (Viscosity) مقاومت در برابر جریان (مایعات غلیظ مثل عسل ویسکوزیته بالاتری دارند) تبخیر و چگالش مولکول‌های سریع‌تر از سطح فرار می‌کنند → تبخیر؛ برعکس آن چگالش است. ۴. انرژی در مایعات هنگام تبخیر، مولکول‌ها انرژی جنبشی بیشتری دارند و از سطح فرار می‌کنند. در تبخیر، گرما جذب می‌شود (گرماگیر)؛ در چگالش، گرما آزاد می‌شود (گرمازا). گرمای تبخیر (ΔHvap): انرژی لازم برای تبدیل ۱ مول مایع به بخار. ۵. فشار بخار (Vapor Pressure) فشار ناشی از مولکول‌های بخار در تعادل با مایع. در دمای بالاتر → مولکول‌های بیشتری می‌گریزند → فشار بخار ↑ زمانی که فشار بخار = فشار محیط → مایع می‌جوشد.

شیمی,آموزش شیمی,آموزش زبان انگلیسی,مایعات

توضیحات

قسمت بیست‌وششم مجموعه‌ی Crash Course Chemistry با اجرای Hank Green عنوانش هست: “Liquids” (یعنی: مایعات) در این قسمت، هنک گرین توضیح می‌دهد که مایعات چگونه رفتار می‌کنند، چرا شکل می‌گیرند، و چه نیروهایی آن‌ها را کنار هم نگه می‌دارد. ️ خلاصه کامل قسمت ۲۶: Liquids – Crash Course Chemistry ۱. مایع چیست؟ مایعات حالتی از ماده هستند که حجم ثابتی دارند ولی شکل ثابتی ندارند. نیروهای بین‌مولکولی (intermolecular forces) در مایع‌ها آن‌قدر قوی هستند که مولکول‌ها را کنار هم نگه می‌دارند، اما نه به اندازه جامدات. مولکول‌ها می‌توانند حرکت کنند، ولی هنوز با هم تعامل دارند. ۲. نیروهای بین‌مولکولی در مایعات نوع نیرو توضیح شدت مثال London Dispersion نیروهای ضعیف ناشی از دوقطبی‌های لحظه‌ای ضعیف در تمام مولکول‌ها Dipole–Dipole بین مولکول‌های قطبی متوسط HCl, SO₂ Hydrogen Bonding بین H و O/N/F قوی H₂O, NH₃, HF هر چه این نیروها قوی‌تر باشند → نقطه جوش بالاتر و تبخیر سخت‌تر. ۳. خواص مایعات ویژگی توضیح کشش سطحی (Surface Tension) نیرویی که سطح مایع را فشرده می‌کند (مثل حباب صابون) چسبندگی (Cohesion) جاذبه بین مولکول‌های مشابه (مثل قطره آب) پیوستگی (Adhesion) جاذبه بین مولکول‌های مایع و سطح دیگر (مثل بالا رفتن آب در لوله باریک) ویسکوزیته (Viscosity) مقاومت در برابر جریان (مایعات غلیظ مثل عسل ویسکوزیته بالاتری دارند) تبخیر و چگالش مولکول‌های سریع‌تر از سطح فرار می‌کنند → تبخیر؛ برعکس آن چگالش است. ۴. انرژی در مایعات هنگام تبخیر، مولکول‌ها انرژی جنبشی بیشتری دارند و از سطح فرار می‌کنند. در تبخیر، گرما جذب می‌شود (گرماگیر)؛ در چگالش، گرما آزاد می‌شود (گرمازا). گرمای تبخیر (ΔHvap): انرژی لازم برای تبدیل ۱ مول مایع به بخار. ۵. فشار بخار (Vapor Pressure) فشار ناشی از مولکول‌های بخار در تعادل با مایع. در دمای بالاتر → مولکول‌های بیشتری می‌گریزند → فشار بخار ↑ زمانی که فشار بخار = فشار محیط → مایع می‌جوشد.