تهران و کوچه‌هایش - آسیاب آبی یوسف‌آباد

شبکه ویدیوهفت
شبکه ویدیوهفت

تاریخ آسیاب یوسف‌آباد که آب قنات 4 چرخ آن را می‌چرخاند ، صفِ خبازهای ونک تا درکه در شمال غربی دارالخلافه ناصری یکی از آن‌ قنات‌ها که هنوز، صدای آب در آن جاری‌ست، قنات یوسف‌آباد است. بیش از 150 سال پیش، در یوسف‌آباد، باغ بزرگی بر روی این قنات بود. آب قنات یوسف‌آباد، علاوه بر سرسبزی و باروری باغ، چرخ 4 آسیاب را هم می‌چرخاند. آسیاب‌هایی که متعلق به میرزا یوسف مستوفی‌الممالک بودند؛ همان صدراعظم ایران در دوره ناصری. او در سال ۱۲۵۰ خورشیدی، شمال غربی دارالخلافه ناصری را به قصد آبادانی، به نام خود زد. «قبلاً دو آسیاب در این محدوده فعال بود؛ یکی با عنوان آسیاب کوچیکه، و دومی آسیاب بزرگه که به آن آسیاب «گاومیشی» هم می‌گفتند. زمان ساخت بزرگراه رسالت، آسیاب بزرگه از بین رفت. این دو آسیاب تمام آرد خبازی‌های آبادی‌های اطراف، از ونک تا اوین و درکه را تأمین می‌کرد و روزانه بیش از 30 خروار آرد در آن‌ها تولید و توزیع می‌شد. اهالی ونک گندم‌هایشان را بار الاغ می‌کردند و روانه آسیاب می‌شدند. گاهی آن‌قدر گندم کشاورزان زیاد بود که ساعت‌ها در صف می‌ماندند تا نوبتشان شود.» سرانجام سال 1386، با پیگیری وراث، یعنی فرزندان حاج ابوالقاسم، پای میراث فرهنگی و شهرداری به میان می‌آید تا هم در میان آثار تاریخی، ثبت ملی شود و هم از عبور تونل رسالت از آسیاب جلوگیری شود. پیگیری‌هایی که نتیجه‌بخش بود و این اثر، در سوم خرداد 1386، به شماره 19170 در فهرست آثار ملی ایران، به‌عنوان اثر فرهنگی-تاریخی به ثبت رسید.

هفت صبح,تهران و کوچه هایش,آسیاب آبی,یوسف آباد,تهران

توضیحات

تاریخ آسیاب یوسف‌آباد که آب قنات 4 چرخ آن را می‌چرخاند ، صفِ خبازهای ونک تا درکه در شمال غربی دارالخلافه ناصری یکی از آن‌ قنات‌ها که هنوز، صدای آب در آن جاری‌ست، قنات یوسف‌آباد است. بیش از 150 سال پیش، در یوسف‌آباد، باغ بزرگی بر روی این قنات بود. آب قنات یوسف‌آباد، علاوه بر سرسبزی و باروری باغ، چرخ 4 آسیاب را هم می‌چرخاند. آسیاب‌هایی که متعلق به میرزا یوسف مستوفی‌الممالک بودند؛ همان صدراعظم ایران در دوره ناصری. او در سال ۱۲۵۰ خورشیدی، شمال غربی دارالخلافه ناصری را به قصد آبادانی، به نام خود زد. «قبلاً دو آسیاب در این محدوده فعال بود؛ یکی با عنوان آسیاب کوچیکه، و دومی آسیاب بزرگه که به آن آسیاب «گاومیشی» هم می‌گفتند. زمان ساخت بزرگراه رسالت، آسیاب بزرگه از بین رفت. این دو آسیاب تمام آرد خبازی‌های آبادی‌های اطراف، از ونک تا اوین و درکه را تأمین می‌کرد و روزانه بیش از 30 خروار آرد در آن‌ها تولید و توزیع می‌شد. اهالی ونک گندم‌هایشان را بار الاغ می‌کردند و روانه آسیاب می‌شدند. گاهی آن‌قدر گندم کشاورزان زیاد بود که ساعت‌ها در صف می‌ماندند تا نوبتشان شود.» سرانجام سال 1386، با پیگیری وراث، یعنی فرزندان حاج ابوالقاسم، پای میراث فرهنگی و شهرداری به میان می‌آید تا هم در میان آثار تاریخی، ثبت ملی شود و هم از عبور تونل رسالت از آسیاب جلوگیری شود. پیگیری‌هایی که نتیجه‌بخش بود و این اثر، در سوم خرداد 1386، به شماره 19170 در فهرست آثار ملی ایران، به‌عنوان اثر فرهنگی-تاریخی به ثبت رسید.