27 - Solutions - Crash Course Chemistry

شیمی؛ از اتم تا زندگی
شیمی؛ از اتم تا زندگی

قسمت بیست‌وهفتم مجموعه‌ی Crash Course Chemistry با اجرای Hank Green عنوانش هست: “Solutions” (یعنی: محلول‌ها) در این قسمت، هنک گرین توضیح می‌دهد که چطور مواد در هم حل می‌شوند، چرا بعضی مواد حل نمی‌شوند، و چه عواملی غلظت و رفتار محلول‌ها را تعیین می‌کنند. ️ خلاصه کامل قسمت ۲۷: Solutions – Crash Course Chemistry ۱. تعریف محلول (Solution) محلول = ترکیب یکنواخت (همگن) از دو یا چند ماده. اجزا: حلال (Solvent): ماده‌ای که حل می‌کند (مثلاً آب) حل‌شونده (Solute): ماده‌ای که حل می‌شود (مثلاً نمک) مثال: آب نمک → آب = حلال، نمک = حل‌شونده ۲. فرآیند انحلال (Dissolution) برای اینکه ماده‌ای در حلال حل شود، باید سه نوع نیرو شکسته و دوباره تشکیل شوند: جاذبه بین مولکول‌های حلال (Solvent–Solvent) جاذبه بین مولکول‌های حل‌شونده (Solute–Solute) جاذبه بین حلال و حل‌شونده (Solvent–Solute) وقتی نیروهای بین حلال و حل‌شونده به‌اندازه کافی قوی باشند تا جایگزین دو نوع دیگر شوند، انحلال اتفاق می‌افتد. قانون معروف: “Like dissolves like” یعنی مواد قطبی در حلال‌های قطبی (مثل آب) حل می‌شوند، مواد غیرقطبی در حلال‌های غیرقطبی (مثل بنزن). ۳. نیروهای بین مولکولی در انحلال در محلول‌های یونی (مثل NaCl در آب): مولکول‌های آب یون‌ها را احاطه می‌کنند → فرایند Hydration اکسیژنِ آب (منفی) دور یون‌های مثبت (Na⁺) هیدروژن‌های آب (مثبت) دور یون‌های منفی (Cl⁻) در محلول‌های مولکولی: نیروهای دوقطبی یا پیوند هیدروژنی باعث پایداری محلول می‌شوند. ۴. غلظت (Concentration) روش‌های بیان مقدار حل‌شونده در محلول: روش فرمول توضیح Molarity (M) M = mol solute / L solution مول بر لیتر Mass Percent (mass solute / mass solution) × 100 درصد وزنی Molality (m) mol solute / kg solvent مول بر کیلوگرم حلال Volume Percent (vol solute / vol solution) × 100 درصد حجمی ۵. انحلال‌پذیری (Solubility) مقدار حداکثری حل‌شونده در مقدار مشخصی از حلال. بستگی دارد به: دما (در جامدات: معمولاً ↑ با ↑ دما؛ در گازها: ↓ با ↑ دما) فشار (در گازها: ↑ فشار → ↑ انحلال طبق قانون هنری) ️ قانون هنری:

شیمی,آموزش شیمی,آموزش زبان انگلیسی,محلول‌ها

توضیحات

قسمت بیست‌وهفتم مجموعه‌ی Crash Course Chemistry با اجرای Hank Green عنوانش هست: “Solutions” (یعنی: محلول‌ها) در این قسمت، هنک گرین توضیح می‌دهد که چطور مواد در هم حل می‌شوند، چرا بعضی مواد حل نمی‌شوند، و چه عواملی غلظت و رفتار محلول‌ها را تعیین می‌کنند. ️ خلاصه کامل قسمت ۲۷: Solutions – Crash Course Chemistry ۱. تعریف محلول (Solution) محلول = ترکیب یکنواخت (همگن) از دو یا چند ماده. اجزا: حلال (Solvent): ماده‌ای که حل می‌کند (مثلاً آب) حل‌شونده (Solute): ماده‌ای که حل می‌شود (مثلاً نمک) مثال: آب نمک → آب = حلال، نمک = حل‌شونده ۲. فرآیند انحلال (Dissolution) برای اینکه ماده‌ای در حلال حل شود، باید سه نوع نیرو شکسته و دوباره تشکیل شوند: جاذبه بین مولکول‌های حلال (Solvent–Solvent) جاذبه بین مولکول‌های حل‌شونده (Solute–Solute) جاذبه بین حلال و حل‌شونده (Solvent–Solute) وقتی نیروهای بین حلال و حل‌شونده به‌اندازه کافی قوی باشند تا جایگزین دو نوع دیگر شوند، انحلال اتفاق می‌افتد. قانون معروف: “Like dissolves like” یعنی مواد قطبی در حلال‌های قطبی (مثل آب) حل می‌شوند، مواد غیرقطبی در حلال‌های غیرقطبی (مثل بنزن). ۳. نیروهای بین مولکولی در انحلال در محلول‌های یونی (مثل NaCl در آب): مولکول‌های آب یون‌ها را احاطه می‌کنند → فرایند Hydration اکسیژنِ آب (منفی) دور یون‌های مثبت (Na⁺) هیدروژن‌های آب (مثبت) دور یون‌های منفی (Cl⁻) در محلول‌های مولکولی: نیروهای دوقطبی یا پیوند هیدروژنی باعث پایداری محلول می‌شوند. ۴. غلظت (Concentration) روش‌های بیان مقدار حل‌شونده در محلول: روش فرمول توضیح Molarity (M) M = mol solute / L solution مول بر لیتر Mass Percent (mass solute / mass solution) × 100 درصد وزنی Molality (m) mol solute / kg solvent مول بر کیلوگرم حلال Volume Percent (vol solute / vol solution) × 100 درصد حجمی ۵. انحلال‌پذیری (Solubility) مقدار حداکثری حل‌شونده در مقدار مشخصی از حلال. بستگی دارد به: دما (در جامدات: معمولاً ↑ با ↑ دما؛ در گازها: ↓ با ↑ دما) فشار (در گازها: ↑ فشار → ↑ انحلال طبق قانون هنری) ️ قانون هنری: