11 - How To Speak Chemistrian - Crash Course Chemistry

شیمی؛ از اتم تا زندگی
شیمی؛ از اتم تا زندگی

️ خلاصه کامل قسمت ۱۱: How To Speak Chemistrian در این قسمت هنک گرین به سراغ زبان تخصصی شیمی می‌رود — یعنی چگونه مواد شیمیایی را نام‌گذاری کنیم (chemical nomenclature) و فرمول‌ها را از روی نامشان یا برعکس، درست بنویسیم. به‌عبارت ساده، این قسمت یاد می‌دهد چطور شیمی‌دان‌ها با “کلمات” با هم حرف می‌زنند. ۱. چرا زبان شیمی مهم است؟ شیمی مثل هر علم دیگر، زبان خودش را دارد. نام هر ترکیب دقیقاً اطلاعات ساختاری و ترکیب یونی یا مولکولی آن را منتقل می‌کند. هدف این زبان: دقیق بودن + جهانی بودن → یعنی یک شیمی‌دان در ژاپن یا ایران با دیدن فرمول یا نام، بفهمد دقیقاً درباره‌ی چه ماده‌ای صحبت می‌شود. ️ ۲. ترکیبات یونی (Ionic Compounds) هنک توضیح می‌دهد که ترکیبات یونی از فلز + نافلز ساخته می‌شوند. قانون نام‌گذاری: نام کاتیون (فلز) اول می‌آید، بدون تغییر. نام آنیون (نافلز) دوم می‌آید و آخر آن به “ide-” ختم می‌شود. مثال‌ها: NaCl → Sodium chloride MgO → Magnesium oxide CaBr₂ → Calcium bromide ️ فلزات چندظرفیتی برخی فلزات (مثل Fe، Cu، Sn) چند عدد اکسایش دارند. در این حالت از اعداد رومی استفاده می‌کنیم: فرمول نام FeCl₂ Iron(II) chloride FeCl₃ Iron(III) chloride یعنی Fe²⁺ و Fe³⁺ به ترتیب. ۳. ترکیبات مولکولی (Covalent Compounds) این ترکیبات معمولاً بین دو نافلز تشکیل می‌شوند. چون اتم‌ها به‌صورت مولکول‌های مجزا وجود دارند، از پیشوندهای عددی برای بیان تعداد اتم‌ها استفاده می‌کنیم. پیشوندها: عدد پیشوند مثال 1 mono- CO → Carbon monoxide 2 di- CO₂ → Carbon dioxide 3 tri- N₂O₃ → Dinitrogen trioxide 4 tetra- CCl₄ → Carbon tetrachloride 5 penta- PCl₅ → Phosphorus pentachloride توجه: برای اولین عنصر اگر عددش ۱ باشد معمولاً "mono-" را نمی‌گوییم. ۴. اسیدها (Acids) اسیدها معمولاً فرمولشان با H شروع می‌شود (مثل HCl یا H₂SO₄). نام‌گذاری‌شان بستگی به نوع آنیون دارد: نوع آنیون پسوند در نام اسید مثال آنیون با “-ide” → “hydro-” + “-ic acid” HCl → Hydrochloric acid آنیون با “-ate” → “-ic acid” H₂SO₄ (sulfate) → Sulfuric acid آنیون با “-ite” → “-ous acid” H₂SO₃ (sulfite) → Sulfurous acid ️ ۵. بازها (Bases) اغلب بازها ترکیباتی از فلز + OH⁻ هستند. مثال‌ها: NaOH → Sodi

شیمی,آموزش شیمی,آموزش زبان انگلیسی,اسید و باز,اسید سولفوریک

توضیحات

️ خلاصه کامل قسمت ۱۱: How To Speak Chemistrian در این قسمت هنک گرین به سراغ زبان تخصصی شیمی می‌رود — یعنی چگونه مواد شیمیایی را نام‌گذاری کنیم (chemical nomenclature) و فرمول‌ها را از روی نامشان یا برعکس، درست بنویسیم. به‌عبارت ساده، این قسمت یاد می‌دهد چطور شیمی‌دان‌ها با “کلمات” با هم حرف می‌زنند. ۱. چرا زبان شیمی مهم است؟ شیمی مثل هر علم دیگر، زبان خودش را دارد. نام هر ترکیب دقیقاً اطلاعات ساختاری و ترکیب یونی یا مولکولی آن را منتقل می‌کند. هدف این زبان: دقیق بودن + جهانی بودن → یعنی یک شیمی‌دان در ژاپن یا ایران با دیدن فرمول یا نام، بفهمد دقیقاً درباره‌ی چه ماده‌ای صحبت می‌شود. ️ ۲. ترکیبات یونی (Ionic Compounds) هنک توضیح می‌دهد که ترکیبات یونی از فلز + نافلز ساخته می‌شوند. قانون نام‌گذاری: نام کاتیون (فلز) اول می‌آید، بدون تغییر. نام آنیون (نافلز) دوم می‌آید و آخر آن به “ide-” ختم می‌شود. مثال‌ها: NaCl → Sodium chloride MgO → Magnesium oxide CaBr₂ → Calcium bromide ️ فلزات چندظرفیتی برخی فلزات (مثل Fe، Cu، Sn) چند عدد اکسایش دارند. در این حالت از اعداد رومی استفاده می‌کنیم: فرمول نام FeCl₂ Iron(II) chloride FeCl₃ Iron(III) chloride یعنی Fe²⁺ و Fe³⁺ به ترتیب. ۳. ترکیبات مولکولی (Covalent Compounds) این ترکیبات معمولاً بین دو نافلز تشکیل می‌شوند. چون اتم‌ها به‌صورت مولکول‌های مجزا وجود دارند، از پیشوندهای عددی برای بیان تعداد اتم‌ها استفاده می‌کنیم. پیشوندها: عدد پیشوند مثال 1 mono- CO → Carbon monoxide 2 di- CO₂ → Carbon dioxide 3 tri- N₂O₃ → Dinitrogen trioxide 4 tetra- CCl₄ → Carbon tetrachloride 5 penta- PCl₅ → Phosphorus pentachloride توجه: برای اولین عنصر اگر عددش ۱ باشد معمولاً "mono-" را نمی‌گوییم. ۴. اسیدها (Acids) اسیدها معمولاً فرمولشان با H شروع می‌شود (مثل HCl یا H₂SO₄). نام‌گذاری‌شان بستگی به نوع آنیون دارد: نوع آنیون پسوند در نام اسید مثال آنیون با “-ide” → “hydro-” + “-ic acid” HCl → Hydrochloric acid آنیون با “-ate” → “-ic acid” H₂SO₄ (sulfate) → Sulfuric acid آنیون با “-ite” → “-ous acid” H₂SO₃ (sulfite) → Sulfurous acid ️ ۵. بازها (Bases) اغلب بازها ترکیباتی از فلز + OH⁻ هستند. مثال‌ها: NaOH → Sodi